W dzisiejszym świecie technologii cleanroom odgrywa ważną rolę w wielu branżach, zwłaszcza tam, gdzie czystość powietrza i środowiska produkcyjnego mają bezpośredni wpływ na jakość wyrobów oraz bezpieczeństwo procesów. W tym artykule przybliżymy definicję pomieszczeń czystych, ich cele oraz normy, jakie muszą spełniać, by zapewnić najwyższe standardy czystości.
Definicja pomieszczeń czystych – co musisz wiedzieć?
Cleanroom, znane w Polsce jako pomieszczenie czyste, to przestrzeń o ściśle kontrolowanych parametrach środowiskowych. Tego typu pomieszczenia są istotne w branżach takich jak farmacja, elektronika, produkcja półprzewodników, a nawet w medycynie.
Definicja pomieszczeń czystych opiera się na ścisłych wytycznych dotyczących maksymalnej dopuszczalnej ilości cząstek o określonej wielkości, jakie mogą znajdować się w powietrzu w danym pomieszczeniu. W zależności od branży wymagania te mogą się różnić, jednak celem jest zawsze minimalizacja ryzyka zanieczyszczeń. Aby pomieszczenie mogło być klasyfikowane jako cleanroom, musi spełniać szereg norm, które regulują ilość i wielkość cząstek na metr sześcienny powietrza.
W jakim celu powstają pomieszczenia czyste?
Cele tworzenia pomieszczenia czystego są ściśle powiązane z ochroną procesów produkcyjnych lub badawczych przed zanieczyszczeniami. Cząstki takie jak kurz, bakterie, a nawet drobiny organiczne mogą wpływać na jakość finalnego produktu. Ostatecznym celem jest zagwarantowanie optymalnych warunków do produkcji wyrobów spełniających najwyższe standardy jakości i bezpieczeństwa.
Klasyfikacja cleanroom – jak dzielimy pomieszczenia czyste?
Pomieszczenia czyste klasyfikowane są według liczby cząstek znajdujących się w powietrzu na metr sześcienny. Najbardziej powszechną normą regulującą te wymagania jest norma ISO 14644, która określa różne klasy czystości. Dla przykładu cleanroom klasy ISO 5 dopuszcza maksymalnie 3520 cząstek o wielkości 0,5 mikrometra na metr sześcienny powietrza, podczas gdy w pomieszczeniu klasy ISO 7, dopuszcza się już 352 000 takich cząstek.
Wybór odpowiedniej klasy pomieszczenia czystego zależy od specyfiki działalności oraz rodzaju produktów, które są w nim wytwarzane. Im wyższa klasa, tym bardziej zaawansowane technologie oczyszczania powietrza muszą być zastosowane, a także bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące kontroli środowiskowej.
Norma ISO 14644 – standardy dla cleanroom
Norma ISO 14644 jest międzynarodowym standardem regulującym zasady projektowania, budowy oraz utrzymania pomieszczeń czystych. Jest to jeden z najważniejszych dokumentów dla firm, które prowadzą produkcję w warunkach czystości kontrolowanej.
Oprócz ilości cząstek w powietrzu norma ISO 14644 wskazuje także na konieczność regularnych testów oraz pomiarów, które zapewnią, że cleanroom spełnia swoje zadania. W tym celu wykorzystywane są specjalistyczne urządzenia, takie jak liczniki cząstek czy próbnik powietrza, które umożliwiają monitorowanie warunków w pomieszczeniu. Dzięki nim można w sposób ciągły kontrolować poziom czystości i szybko reagować na ewentualne odchylenia od normy.
Jakie urządzenia wspomagają utrzymanie czystości w cleanroom?
Utrzymanie czystości w pomieszczeniu czystym wymaga zastosowania zaawansowanych technologicznie rozwiązań. Jednym z podstawowych urządzeń wykorzystywanych do kontroli jakości powietrza są urządzenia do pomiaru cząstek. Dzięki nim możliwe jest monitorowanie ilości i wielkości cząstek.
Kolejnym narzędziem są próbniki mikrobiologiczne, które umożliwiają ocenę czystości powietrza pod kątem obecności mikroorganizmów. Sprawdzą się one doskonale w laboratoriach.
Do dekontaminacji pomieszczeń czystych wykorzystywane są także dekontaminatory, które efektywnie usuwają wszelkie zanieczyszczenia biologiczne z powierzchni i powietrza w pokojach typu cleanroom. Jednym z polecanych produktów jest dekontaminator Bioreset Plus, który zapewnia najwyższe standardy działania. Warto również rozważyć wykorzystanie innej aparatury laboratoryjnej, która przyczyni się do zachowania sterylnych warunków.
Wyzwania w utrzymaniu pomieszczenia czystego
Utrzymanie pomieszczenia czystego na odpowiednim poziomie wymaga nie tylko zaawansowanych urządzeń, ale także rygorystycznego przestrzegania procedur przez personel. W pomieszczeniach czystych pracownicy muszą stosować odpowiednią odzież ochronną, przechodzić przez specjalne strefy przejściowe, a także regularnie dezynfekować narzędzia oraz stanowiska pracy.
Podsumowanie
Cleanroom to pomieszczenie o ściśle kontrolowanych parametrach, które zapewnia optymalne warunki do prowadzenia procesów produkcyjnych w branżach wymagających najwyższej czystości. Definicja pomieszczeń czystych opiera się na normach takich jak ISO 14644, które regulują liczbę cząstek w powietrzu. Odpowiednie urządzenia, takie jak liczniki cząstek czy dekontaminatory, wspierają utrzymanie czystości w pomieszczeniach, gwarantując bezpieczeństwo i wysoką jakość produkcji.
